Zeytinyağı, sağlıklı bir yaşam tarzının vazgeçilmez bir parçasıdır. Ancak, zeytinyağının çeşitleri arasındaki farkları bilmek, sağlıklı bir tercih yapmanızı sağlar. Bu yazıda, natürel zeytinyağı, rafine zeytinyağı, riviera zeytinyağı ve çeşnili zeytinyağı gibi türleri anlatarak, her birinin özelliklerini ve kullanım alanlarını ele alacağız.
1. Natürel Zeytinyağı
Natürel zeytinyağları, sadece mekanik veya fiziksel işlemlerle elde edilen doğal yağlardır. Bu kategorideki zeytinyağlarını üç alt kategoride inceleyebiliriz.
a) Natürel Sızma Zeytinyağı (Extra Virgin Olive Oil)
En kaliteli zeytinyağı olan natürel sızma zeytinyağı, düşük serbest yağ asitliğiyle ve meyvemsi bir lezzet profiliyle öne çıkar. Serbest yağ asitliği oleik asit cinsinden %0.8’den fazla olmayan yağdır. Sağlıklı bir diyetin vazgeçilmezi olarak, doğrudan tüketilebilir.
b) Natürel Birinci Zeytinyağı (Virgin Olive Oil)
Serbest yağ asitliği biraz daha yüksek olan natürel birinci zeytinyağı, tüketilebilir ve orta düzeyde duyusal kusurlara sahip olabilir. Serbest yağ asitliği oleik asit cinsinden %2’den fazla olmayan yağdır. Duyusal olarak içerdiği kusurların ortancası ≤2.5 olmalıdır.
c) Ham Zeytinyağı/Lampant
Natürel özelliklerini taşımayan ve doğrudan tüketilemeyen ham zeytinyağı, genellikle rafinasyon veya teknik amaçlı kullanım için uygundur. Serbest yağ asitliği oleik asit cinsinden %3.3 ün üzerindedir.
2. Rafine Zeytinyağı
Ham zeytinyağının rafine edilmesiyle elde edilen rafine zeytinyağı, kokusuz ve tatsızdır. Serbest yağ asitliği oleik asit cinsinden her 100 gramda 0.3 gramdan fazla olmayan yağdır. Zeytin ağacının dibine düşen veya bozulan sofralık zeytinlerin işlem görmesiyle elde edilen kokusuz ve tatsız bir yağdır.
3. Riviera Zeytinyağı
Rafine zeytinyağı ile doğal zeytinyağlarının karışımından oluşan riviera zeytinyağı, düşük serbest yağ asitliğiyle dikkat çeker. Serbest yağ asitliği oleik asit cinsinden %1’den fazla olmayan yağdır. Zeytin ağacının dibine düşen, bozulan sofralık zeytinler işlemden geçirilerek kokusuz ve tatsız bir yağ elde edilir. Ekonomik bir seçenek olmasına rağmen yenilerek tüketilme durumu olmayan bu yağa, belirli oranda sızma zeytinyağı ilave edilir.
4. Çeşnili Zeytinyağı
Değişik baharat, meyve ve sebzelerin eklenmesiyle elde edilen çeşnili zeytinyağı, natürel sızma zeytinyağının kalitesini korurken çeşitli tatlarla zenginleştirilir. Serbest yağ asitliği oleik asit cinsinden %0,8’den fazla olmayan yağdır.
Riviera ile Natürel Sızma Zeytinyağı Arasındaki Farklar
Riviera zeytinyağı, natürel sızma zeytinyağına kıyasla daha uygun maliyetlidir ancak asit oranı daha yüksektir. Sızma zeytinyağı doğrudan tüketilebilen bir sağlık deposu iken, riviera zeytinyağı genellikle yemeklerde ve kızartmalarda kullanılır.
Zeytinyağı seçiminde, kişisel tercihlerinizi ve kullanım amacınızı göz önünde bulundurarak en uygun olanı seçebilirsiniz. Sağlıklı ve lezzetli bir diyet için doğru zeytinyağını tercih ederek sofralarınızı zenginleştirebilirsiniz.
